Het Schilderboek in de pers
De Posthoorn 24 mei 2017
Het Schilderboek van Lux Buurman
Kunstschilder en schrijver Lux Buurman heeft géén Hollandse primeur, bekent ze ruiterlijk. “Het eerste Schilderboek is van Karel van Mander uit de 17de eeuw. Het tweede is van Gerard de Lairesse uit de 18de eeuw. Die waren zeer gezaghebbend. Het is dan ook met een zekere hoogmoed dat ik mijn boek ‘Schilderboek’ noem. Maar ik dacht toch dat ik me dat kon permitteren.” 300 pagina’s groot formaat, dit najaar rolt het van de pers.
DEN HAAG – Waarom is een klassiek schilderij ontzettend veel mooier dan de foto daarvan? Lux: “Het gaat niet alleen om de afbeelding. Dat kun je zien in het Mauritshuis. Sommige oude meesters zijn alchemisten die met verf dingen doen die bijna niet meer te begrijpen zijn.” Lux Buurmans boek onthult geheime schildermethodes die de afbeelding tot leven brengen. “Ik heb er een aantal voor een publiek toegankelijk gemaakt. Stap voor stap. Natuurlijk zijn er hele mooie boeken over schilderkunst die je op weg helpen, maar die slaan stukjes over. Dat vind ik flauw.” Waarom geven andere boeken de sleutel niet weg? ” Dat was in de geschiedenis altijd zo. Als je lid was van een gilde had je een geheimhoudingsplicht. Ateliergeheimen mochten alleen naar de gezellen. Je mocht ook niet buiten schilderen omdat mensen dan zagen wat je deed. Als de gildes worden opgeheven, komen de academies. Dan kalft het vak af. In een atelier heb je voordeel aan een gezel die goed is geworden. Wat wij als authentiek zien, door een persoon geschilderd, was niet altijd de atelierpraktijk. Je kon bij Rubens in vier categorieën bestellen, allemaal Rubens gesigneerd. Maar alleen de 4e en duurste categorie was helemaal door hem geschilderd. In een academie heeft de leraar er geen profijt van de leerling alles te vertellen.” Hoe ken jij de geheimen? “Ik kwam in een gespreid bedje. Ab (Ab Overdam, haar echtgenoot en tevens kunstschilder) gaf les op de Willem De Koning academie en heeft veel geëxperimenteerd. Olie gekookt.” De ‘schatkamer van de klassieke schilderkunst’ spannend beschrijven was ‘krankzinnig veel werk’, zegt Lux Buurman. “Als ik het van te voren geweten had…” Het lot hielp. “Ik kreeg een heupoperatie en kon niks. De tijd moest gedood worden en toen ben ik begonnen met schrijven. Het is wel erg leuk geworden”, zegt Lux terwijl ze de proefdruk doorbladert naar Da Vinci. Zijn onderschildering heeft verbluffend effect. Lux schilderde een paar schoenen net zo. “Al die laagjes doen mee. Vandaar dat een klassiek schilderij veel meer diepte heeft. Manet hoe verrukkelijk ook, is veel vlakker dan Vermeer of Rembrandt. Die creëren een landschap waar je in kunt verdwalen qua materie. Manet een straat.”
kM | tijdschrift over materialen voor kunstenaars
Interview Lux Buurman
kM | tijdschrift over materialen voor kunstenaars (nr 103)
Schilderboek
Het Schilderboek van Lux Buurman is een lijvig leerboek waarin de schrijfster uitputtend de techniek van het traditioneel schilderen behandelt. Het kostte Buurman jaren dit boek te schrijven.Op het uiteindelijke resultaat mag ze best trots zijn. Als redactie van kM zijn we ook een beetje trots: Lux Buurman is de echtgenote van Ab van Overdam die jarenlang redacteur bij kM was. Samen schreven ze voor kM artikelen als ‘Het Onderscheid’ over de eigenheid van hedendaagse (fijn)schilderkunst ten opzichte van die uit de zestiende en zeventiende eeuw (kM 34) en ‘Ambachtelijk schilderdoek uit de fabriek’ (kM 54). Uit de uitstekende fotografie van het in het Schilderboek opgenomen eigen werk van Buurman, blijkt haar vaardigheid in het vak. Toch is het niet louter de technische kennis over pigmenten, bindmiddelen en mediums dat haar als schilder definieert.
Meer nog dan leren omgaan met het materiaal is het ‘leren schilderen’ volgens haar ook ‘leren kijken’. Zelf ziet ze het leerproces als een feestelijke ontdekkingsreis zonder einde. Ze omlijst dan ook veel onderdelen van het in het boek beschreven leerproces met allerlei wetenswaardigheden en inkijkjes in het vak. Niet het ‘doen’ maar het ’begrijpen’ komt voor Buurman op de eerste plaats. Het boek is daarom ook voor niet-schilders erg interessant. Dat leren schilderen moeilijk is, weet ze als geen ander. ‘Twijfel en onzekerheid over de kwaliteit van je werk zullen zonder enige twijfel met regelmaat de kop opsteken’, geeft Buurman in haar boek aan. ‘Dat is volkomen normaal en hoort bij het creatieve proces. Het is het privilege van God om tevreden na elke scheppingsdag te zien dat het goed is. Wij, stervelingen, hebben de twijfel over onze scheppingen nodig
om scherp te blijven. Laat je dus door je onzekerheden niet ontmoedigen, maar gebruik ze. Er zijn al genoeg schilders depressief geworden en
aan de drank ten onder gegaan.’ Abonnees van kM kunnen het boek tegen een gereduceerd tarief aanschaffen. Bovendien zal Lux Buurman met ingang van dit nummer een aantal onderdelen uit haar Schilderboek publiceren.
Anton Staartjes
Schilderboek
Lux Buurman
ISBN 978 94 915 2562 9
€ 49,95, 256 p.
Uitgeverij Komma / d’jonge Hond
Elephant 29 October 2017
Sunday Read: Book of Painting
Itching to really learn to paint but have already exhausted the store of Bob Ross videos on YouTube? Bridging the gap between inaccessible high-end theoretical literature and lighter instructional manuals, Lux Buurman’s Book of Painting gives a detailed and passionate insight into the practice, theory, and history of oil painting. Words by Rosalind Duguid
De Wassenaarse krant – woensdag 8 oktober 2017
Lux Buurman has written an incredible, unique, book, entitled ‘Book of Painting -Secret recipes of the old masters revealed and described’.
Alles over kunstenaars
Lux Buurman Schilderboek Recensie Waardering
Coole Suggesties
Boek recensie: Schilderboek – geheime recepten van de oude meesters onthuld en beschreven, Lux Buurman
De Erfgoedstem
Het Schilderboek: Geheimen van de oude meesters onthuld en beschreven
Een schilderfeestje
Het Schilderboek: Geheimen van de oude meesters onthuld en beschreven
Een schilderfeestje
Toen schilderes en schrijfster Lux Buurman vanwege een heupoperatie haar penselen node enige tijd moest laten rusten, vond ze de tijd om -na de klassieke schilderboeken van Karel van Mander uit de 17de en Gerard de Lairesse uit de 18de eeuw- een eigen proeve toe te voegen, waarin ze stap voor stap de praktijk van het schilderen beschrijft. Van het werken op ‘het platte vlak’, de beginselen van het tekenen, een uitleg over perspectief en toonwaarden, tot een karakterbeschrijving van de verschillende kleuren en hun mogelijkheden. Ook wordt aandacht besteed aan schema’s voor de onderdelen van het menselijk lichaam, zoals handen en voeten. Zelf stelt de kunstenares een brug te hebben willen slaan tussen ‘de vaak moeilijk toegankelijke vakliteratuur en de luchtige kost voor de amateur’. Hoewel zelf een volslagen leek en het tekenstadium der kopvoeters nauwelijks te boven gekomen, meen ik te mogen stellen dat dit haar uitstekend is gelukt. Sluimerende teken- en schilderaspiraties van familie en vrienden zullen ongetwijfeld worden gewekt als ze deze pronkuitgave onder de kerstboom ontwaren.
Schilderboek – Lux Buurman
Kunstvensters.com
Karel van Mander schreef in de 17e eeuw een Schilderboeck over kunsttheorie en de belangrijkste meesters in zijn tijd. Nu schreef kunstschilder Lux Buurman een eigen 21e eeuws schilderboek, waarin ze de lezer meeneemt naar de geheimen van de klassieke kunst. Het Schilderboek leert je de ambachtelijkheid van het schilderkunst. Buurman beschrijft op een begrijpelijke manier over de technische aspecten van de schilderkunst. Wat is het effect van een onderschildering? Hoe prepareer je een doek voor een olieverfschilderij? Kan je zelf olieverf maken?
Buurman deelt de ervaring die ze zelf heeft opgedaan in haar schilderloopbaan. Ze is opgeleid in het atelier van haar man Ab van Overdam, die traditionele technieken hoog in het vaandel heeft staan. In het boek deelt ze haar kennis aan de hand van hele praktische voorbeelden. Aan de hand van ‘schema’s’ helpt ze je bij het schilderen van het menselijk lichaam en in haar ‘recepten’ vertelt ze hoe je kleuren en structuren goed kan weergeven. Het Schilderboek is daarmee vooral een praktisch boek voor de schilder die geïnteresseerd is in de klassieke aanpak. Maar het Schilderboek helpt ook de niet-praktiserende kunstliefhebber. Aan de hand van Buurman’s uitleg over compositie, perspectief en materialen leer je op een andere manier naar schilderijen te kijken.
Het Schilderboek is daarnaast een bijzonder zorgvuldig en aantrekkelijk uitgegeven boek, waarin afbeeldingen duidelijk zijn en de tekst ondersteunen. Buurman laat je beseffen dat schilderkunst echt een ambacht is en dat wil men in de moderne tijd van conceptuele kunstwerken nog weleens vergeten.
Vrij – december 2017
Happinez – januari 2018
DenHaag Centraal – maart 2018
